کد مطلب:36068 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:141
«وصیت مرا بخوبی بفهم و از ان روی بر مگردان چه آنكه بهترین گفته و سخن آن است كه سود بخشد.» تفهم، تدبر و تامل در معانی الفاظ است. و امام بزرگوار در این جمله ی مباركه از فرزند خود می خواهند كه در وصیتشان كاملا تدبر كند و به عمق معانی و مفاهیم عالیه آن برسد. اری تنها با شنیدن و یا دیدن عبارت و مطالب، كار به جائی نمی رسد و موفقیتی حاصل نمی گردد و نتیجه ای به دستنخواهد آمد عمده چیزی كه موجب تحول روح و جان آدمی است تفهم و فرو رفتن در معانی و مقاصد الفاظ است. خدای تبارك و تعالی مردمی را كه در معانی بلند قران كریم تدبر نمی كنند و به قله های رفیع معارف این كتاب آسمانی نمیرسند مذمت فرموده و می فرماید: « فلا یتدبرون القرآن ام علی قلوب اقفالها»[1]. «آیا منافقان در آیات قرآن تفكر نمی كنند یا یبر قلوب آنان قفلهای ویژه آن (جهل و نفاق) است». و نیز می فرماید: «افلا یتدبرون القرآن و لو كان من عند غیرالله لو جدوا فیه اختلافا كثیرا»[2]. «ایا در قرآن از روی فكر و تامل نمی نگرند؟ و اگر از جانب غیر خدا بود در آن اختلاف بسیار می یافتند». باری امام بزرگوار نیز می خواهند كه در وصایای خالد و جاویدشان تامل و تدبر شود تا بر اثر آن، تحول كلی در درون صورت بگیرد و انسان زمینی آسمانی گردیده و همنشین ملائكه الله و هم پرواز فرشتگان رحمت واقع شود. آنگاه اضافه می كنند كه نكند از روی اعراض از این وصایا رخ بتابی و روی بر گردانی. آری كسانی هستند كه ممكن است در مرتبه نخستین موفق باشند یعنی معانی [صفحه 67] عالیه و معارف والای آیات كریمه یا كلمات اولیاء خدا را درك بكنند و لیكن از روی كبر و عناد یا بی اعتنایی، از آن اعراض كرده و روی برگردانند و گاهی این حالت، بقدری خطرناك می شود كه به حد كفر و ارتداد می رسد. پاكی و شجاعت انسان اقتضا می كند كه در برابر مطالب علی و پر مغز و معارف حیاتبخش، تواضع كرده و تسلیم شود و آماده عمل گردد و مطالب سودمند را آویزه گوش و برنامه زندگی قرار داده و در مراحل مختلف از ان كلمات زندگی ساز الهام بگیرد. و بعد امام علیه السلام برای تثبیت و تقریر ارشاد خود و به عنوان تعلیل مطلب می فرماید: زیرا بهترین سخن آنست كه نفع دهد و سودبخشد. اكنون ممكن است مقصود این باشد كه اگر در این مطالب تفهم نكنی و آن دستورات رابه كار نبندی همه آنها بی ارزش شده و از اعتبار افتاده و لغو و بیهوده تلقی خواهد شد زیرا بهترین گفتار، گفتاری است كه نفع بخشد و به كار گرفته شود. و ممكن است مقصود این باشد كه تفهم كن و به كار ببند و از آن سرپیچی منما كه این وصایا بهترین مطالب و عالیترین سخنان است زیرا بهترین سخن آنست كهمفید باشد. مانند همین وصایا كه نافع ترین مطالب است پس بحكم اینكه بسیار نافع می باشد بهترین سخن است و بهترین سخن را نباید پس سر انداخت و با بی اعتنائی با آن برخورد نمود و ظاهرا این احتمال، ظاهر تر باشد.
(تفهم وصیتی و لا تذهبن عنها صفحا فان خیرالقول ما نفع)
صفحه 67.